Opbouw productiekolom

Een varkensfokkerijprogramma heeft een structuur die gezien kan worden als een productiepiramide. In de top worden basisfokdieren geselecteerd die de overgrootouders worden van een groot aantal vleesvarkens. De kolom ziet er als volgt uit:

Dieren die in productie zijn

Naam voor dit type bedrijf

Product

1. Basisfokdieren (GGP)

Basisfokbedrijf/kernbedrijf

Ouders zuivere lijnen

2. Grootoudermoederdieren (GP)
- vermeerderingszeug
- eindbeer

- Subfokbedrijf
- Berenproductiebedrijf

- F1 gelten
- Zuivere lijn of F1 beer

3 Vermeerderingszeugen (PS)

Vermeerderingsbedrijf

Biggen voor vleesproductie

4 Vleesvarkens

Vleesvarkensbedrijf

Slachtrijpe varkens

GGP = Great Grand Parents

GP = Grand Parents

PS = Parent stock (*)

(*) Dit zijn de Engelse termen die ook in Nederland steeds meer gebruikt worden. In laag 1 (de basisfokdieren) worden lijnen zuiver gefokt. Daar worden van de individuele dieren veel gegevens verzameld en nauwkeurig geregistreerd. Dit is nodig voor de schatting van de fokwaarde van deze dieren. De genetische vooruitgang in de productiekolom wordt hier gerealiseerd.
In laag 2 worden de zeugen gekruist met een beer van een andere moederlijn. Deze zeugen produceren F1-gelten die de moeders worden van de vleesvarkens. Soms worden in dit deel van de kolom ook de zeugen van een vaderlijn gekruist met een beer van een andere vaderlijn en worden er F1-beren geproduceerd.In laag 3 worden de gekruiste zeugen gekruist met een beer van een zuivere vaderlijn of met een F1-beer die afstamt van vaderlijnen.
Nu het aantal varkensbedrijven in Nederland toeneemt en ook de aandacht voor ziektepreventie groter wordt, ontstaan er steeds meer zogenaamde ‘eigenaanfokbedrijven’. Die kopen geen gelten aan, alleen sperma. Zij houden zelf de zeugen van één zuivere moederlijn. De beste zeugen (12%) worden geïnsemineerd met aangekocht sperma van beren van dezelfde zuivere moederlijn. De resterende zeugen (88%) worden gekruist met aangekocht sperma van beren van een andere zeugenlijn. De gekruiste F1-zeugen die hieruit geboren worden, worden vervolgens geïnsemineerd met aangekocht sperma van beren van een zuivere vaderlijn en die zijn dan de ouders van de vleesvarkens.
Een beperkt aantal eigenaanfokbedrijven past een rotatiekruising toe voor de productie van zeugen. De beste zeugen (8-9%) worden gekruist met aangekocht sperma van beren van een moederlijn. De resterende zeugen (91-92%) worden gekruist met aangekocht sperma van een beer van een vaderlijn voor de productie van de vleesvarkens.
sluit